کنتاکتور یک کلید الکترومغناطیسی است که از اجزای مهم مدارهای قدرت و فرمان می باشد. کلیدهای الکترومغناطیس در واقع قطع و وصل کننده مدارات قدرت هستند که برای تحریک و انجام کار، از نیروی الکتریکی و مغناطیسی یا خاصیت آهنربایی استفاده می کنند.
کلیدهای مختلف در صنعت برق مدارات قدرت را توسط نیروی محرک دستی، قطع و وصل می کنند، در صورتی که کنتاکتور می تواند این کار را توسط نیروی الکتریکی یا همان مدار فرمان انجام دهد. بنابراین در واقع کنتاکتور واسطه ای بین مدار قدرت و فرمان است.
امروزه استفاده از کنتاکتورها در ماشین آلات صنعتی بسیار گسترده شده است و حتی ممکن است راه اندازی تجهیزات صنعتی و کنترل سیستم های اتوماسیون، بدون کنتاکتور امکان پذیر نباشد، در نتیجه کنتاکتورها جزء مومات اصلی در صنعت برق هستند.
به صورت کلی کنترل و فرمان از راه دور توسط کنتاکتور از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و ایمن تر می باشد، هم چنین کنتاکتور قابلیت قطع و وصل زیر بار را دارد و عمر مفید آن از کلیدهای دیگر بیشتر است و این کلید الکترومغناطیسی امکان قطع و وصل مصرف کننده را از چند محل ممکن می سازد. توسط کنتاکتور امکان راه اندازی به صورت اتوماتیک میسر می شود.
نکته: کنتاکتورها به تنهایی هیچ نوع حفاظتی در مقابل جریان اضافه و اتصال کوتاه ندارند. بنابراین باید برای این نوع حفاظت در مدارت از بی متال کلیدهای حفاظتی و فیوز استفاده شود.
روی ساختمان کنتاکتور پلاکی وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد:
Ie: مقدار جریان قابل تحمل برای کنتاکت های اصلی می باشد.
Is: مقدار جریان قابل تحمل برای کنتاکت ها در زمان اتصال کوتاه می باشد.
Ue: مقدار ماکزیمم ولتاژی است که کنتاکت های کنتاکتور در شرایط کار عادی توانایی تحمل آن را دارند.
Ith: مقدار جریانی می باشد که با اتصال یک بار در هر هشت ساعت از کنتاکت های کنتاکتور عبور کرده اما تاثیری در کارکرد کنتاکتور نمی گذارد.
براساس آنچه در تصویر قابل مشاهده است، هسته آهنی E شکل که هسته ثابت نام دارد درون یک سیم پیچ می باشد و همانطور که می دانیم وقتی سیم پیچ به دور هسته آهنی پیچیده شود و دور سر سیم پیچ را به ولتاژ 220 ولت وصل کنیم هسته آهنی به آهنربا تبدیل می شود. دو سر این سیم پیچ روی کنتاکتور با حروف A1 و A2 مشخص شده است. در بخش بالایی هسته آهنی E شکل کنتاکت های قدرت نصب شده اند، این قسمت هسته ی متحرک نامیده می شود. در شرایط عادی که ولتاژی وصل نشده است این هسته متحرک توسط فنر از هسته ثابت جدا است اما در صورت اعمال ولتاژ به دو سر سیم پیچ (بوبین) هسته ثابت آهنربا می شود و هسته متحرک را به سمت خود می کشد، بنابراین کنتاکتهای کنتاکتور هم به یکدیگر می چسبند و اتصال برقرار می شود.
توضیح اعداد و علایم روی ساختمان کنتاکتور:
A1 و A2: دو سر سیم پیچ یا همان بوبین کنتاکتور
11L و 3L2 و 5L3: سه فاز ورودی (بالای کنتاکتور)
2T1 و 4T2 و 6T3: سه فاز خروجی (پایین کنتاکتور)
NC و NO: کنتاکت های باز و بسته فرمان
اعداد 3 و 4: دو سر کنتاکت باز
اعداد 1 و 2: دو سر کنتاکت بسته
ادامه مطلب
درباره این سایت